We weten allemaal dat we goed moeten hydrateren. Het advies is dan ook om gemiddeld 1,5 tot 2 liter water per dag te drinken. Maar dat is niet altijd gemakkelijk. Soms vergeten we gewoon om genoeg te drinken. Voor ouderen is het binnenkrijgen van voldoende vocht nog veel belangrijker. Door een gebrek aan vocht kan namelijk dehydratatie ontstaan, met ernstige gevolgen. In deze blog vertellen we je alles over het herkennen van uitdrogingsverschijnselen bij ouderen.
Hoe ontstaat uitdroging bij ouderen?
Wanneer we ouder worden, kan ons lichaam onze vochthuishouding steeds minder goed reguleren. Onze nieren gaan minder goed werken en het vocht in ons lichaam neemt af. Vanaf ongeveer je 70e levensjaar vermindert de dorstprikkel; een signaal uit de hersenen dat ervoor zorgt dat we voldoende drinken. Hierdoor gaan we op oudere leeftijd ook minder eten. Maar juist uit onze voeding halen we al de helft van de dagelijkse vochtbehoefte. Bovendien kunnen vochtafdrijvende medicijnen de vochthuishouding extra negatief beïnvloeden. Je kunt je voorstellen dat het met een ouder wordend lichaam een extra uitdaging kan zijn om dan toch die gemiddelde 1,7 liter water per dag te drinken.
Herken de symptomen van uitdroging
Uitdroging is gevaarlijk want je lichaam probeert het aanwezige vocht zo maximaal mogelijk te benutten. Je nieren zorgen dat je vocht vasthoudt en bijna niet meer plast, je lichaamscellen geven vocht af aan het bloed, zodat je bloeddruk op orde blijft en je huid wordt minder soepel en stijver. Uitdroging kun je herkennen aan de volgende symptomen:
- Milde symptomen: Vaak worden de eerste verschijnselen van uitdroging merkbaar met een droge mond, hoofdpijn, misselijkheid en vermoeidheid. De symptomen van uitdroging en het effect op de nieren is ook zichtbaar door donker gekleurde urine.
- Ernstige symptomen: Naarmate de dehydratatie vordert, kunnen de ogen invallen in de oogkassen. Er ontstaat verwardheid en zelfs flauwvallen is mogelijk. Het hart gaat sneller kloppen en de bloeddruk gaat omlaag. Benen en armen voelen koud of klam aan.
Uitdrogingsverschijnselen bij ouderen komen vaak voor, omdat ouderen vaker hulp nodig hebben, minder mobiel zijn en de symptomen pas in een later stadium worden opgemerkt. Uitdroging bij ouderen met dementie bijvoorbeeld, is lastiger op te merken omdat dementie al verward gedrag veroorzaakt. Dan wordt de link met uitdroging niet snel gelegd. Uitdroging testen door de huid tussen duim en wijsvinger op te tillen werkt bij ouderen ook minder goed, omdat een oudere huid sowieso minder elastisch is en dus minder snel terugspringt.
Eerste hulp bij uitdroging
Er is een verschil in het behandelen van milde uitdroging en ernstige uitdroging. Bij milde verschijnselen is het zaak het vochtgehalte, de suikers en zouten in het lichaam snel weer aan te vullen. Dit kan met zakjes opgeloste O.R.S. in water, of door het drinken van zoete dranken en bouillon. Bij ernstige uitdroging is spoedeisende hulp vereist. Er zal dan vocht worden toegediend via een infuus en verdere behandeling is noodzakelijk.
Uitdrogingsverschijnselen bij ouderen voorkomen
Je kunt actief proberen uitdroging te voorkomen door een ouder persoon hulp aan te bieden bij het drinken en hem eraan te helpen herinneren. Met een slimme waterfles hou je gemakkelijk bij of iemand voldoende drinkt. De fles geeft via een lichtsignaal aan dat het tijd is weer te drinken. Ook kan er een vochtlijst worden bijgehouden waarop de ingenomen vloeistoffen genoteerd worden over de dag. Verder kun je zorgen dat dranken die de persoon lekker vindt voorhanden zijn. Let in de zomer ook op luchtige kleding, zodat overmatige transpiratie voorkomen wordt.
Wil je extra hulp of informatie over uitdroging bij ouderen? Ga dan eens in gesprek met een thuiszorgorganisatie uit de buurt. Je vindt de dichtstbijzijnde thuishulporganisatie door je postcode in te toetsen op de startpagina van deze website.