Wanneer je door een ziekte of een operatie niet kunt eten, krijg je dankzij sondevoeding toch je dagelijkse hoeveelheid voedingsstoffen binnen. Sondevoeding is een vloeibare voeding dat via een slangetje wordt toegediend. Het slangetje brengt de voeding rechtstreeks naar de darmen of naar de maag. Lees hier alles over het gebruik van sondevoeding.
Soorten sondes voor sondevoeding
Wanneer je sondevoeding nodig hebt, kan de arts kiezen voor verschillende sondes. Hierbij wordt rekening gehouden met het aantal weken, of maanden; dat je sondevoeding nodig hebt en het soort aandoening. Er zijn vier verschillende soorten sondes:
- Neusmaagsonde: Bij dit type sonde wordt er een lang slangetje via de neus, langs je keel en je slokdarm, naar je maag geplaatst. De vloeibare sondevoeding komt dan rechtstreeks uit in je maag. Deze sonde moet elke zes weken vervangen worden.
- Neusdarmsonde: Hierbij geldt hetzelfde principe als bij de neusmaagsonde, alleen loopt de sonde via je slokdarm, keel en maag, rechtstreeks door naar je darm. Ook deze sonde moet elke zes weken vervangen worden.
- PEG-sonde: PEG staat voor Percutane Endoscopische Gastrostomie. Deze sonde wordt onder narcose of lokale verdoving ingebracht in de maag. Hierbij maakt de arts een gaatje via de buikwand naar de maag en wordt de uitgang van de sonde aan de buik bevestigd. De PEG-sonde wordt ingezet wanneer een sonde via de neus niet mogelijk is en bij langdurige sondevoeding.
- PEJ-sonde: Bij dit type sonde geldt hetzelfde principe als bij de PEG-sonde, alleen wordt deze sonde niet rechtstreeks naar je maag geleid, maar naar je darmen. PEJ staat voor: Percutane Endoscopische Jejunostomie. Dit komt omdat je sonde in je jejunum uitkomt. Dat is het stukje darm waar de voedingsstoffen worden opgenomen.
Het slangetje van de neussonde wordt aan je neus vastgeplakt en is dus voor iedereen zichtbaar. Bij de sondes die via de buikwand zijn aangesloten, ziet je omgeving er niets van. Er zijn verschillende soorten sondevoeding, in poedervorm die je zelf vloeibaar maakt en kant-en-klare vloeibare voeding. Beide soorten voeding kun je bij elk type sonde gebruiken.
Manieren van sondevoeding toedienen
De voeding kan worden toegediend met een speciale voedingspomp, een zwaartekrachtsysteem of met een spuit. Voor het toedienen van sondevoeding via de pomp, wordt gekozen wanneer je continu voeding nodig hebt. De snelheid wordt afgesteld met de pomp. De spuit wordt gebruikt voor het toedienen van voeding in porties en de zwaartekracht-methode kan zowel voor een continue toediening als binnen een bepaalde periode gebruikt worden. Je behandelend arts, bepaalt welk systeem je krijgt.
Complicaties bij voeding via sondes
Een veelgehoorde complicatie bij sondevoeding is misselijkheid. Dit kan ontstaan wanneer je de sondevoeding niet op kamertemperatuur gebruikt, maar rechtstreeks uit de koelkast inspuit. Ook diarree of juist constipatie kan voorkomen. Bij diarree is er voeding met extra vezels verkrijgbaar en moet je de voeding langzamer toedienen dan je deed. Voor constipatie krijg je ook extra vezelrijke voeding, alleen ga je in dat geval ook meer water toedienen. Ook verstoppingen van de sonde komen regelmatig voor. Door de sonde 4-6 keer per dag door te spoelen, voorkom je dit probleem.
Sondevoeding en de toediening ervan is heel persoonlijk. De thuiszorg verpleegster kan je helpen bij het toedienen en vervangen van de sonde. Wil je meer weten over sondevoeding in de thuissituatie? Neem dan contact op met een thuiszorgorganisatie uit je buurt, die je vindt via de listings op deze website.