Ben je zelf, of een familielid, gediagnosticeerd met de ziekte van parkinson, dan krijg je een hoop te verwerken. De ziekte is namelijk ongeneeslijk en verergert na verloop van tijd. Om zo lang mogelijk thuis te kunnen blijven wonen, is thuiszorg noodzakelijk. In dit artikel bekijken we wat parkinson is en wat de thuiszorg voor patiënten met parkinson kan betekenen.
Wat is parkinson?
Wanneer je parkinson hebt, sterven de hersencellen af die dopamine aanmaken in ons lichaam. Dit gebied heet de “substantia nigra”. De substantia nigra zorgt er voor; dat we kunnen bewegen en stuurt onze motoriek aan. Je gaat je dus steeds minder goed bewegen. De oorzaak van de ziekte is nog niet bekend. Parkinson blijkt bij ongeveer vijf % van de patiënten erfelijk te zijn. De ziekte verergert naarmate je ouder wordt en is onomkeerbaar, maar is niet dodelijk. Parkinsonpatiënten hebben gemiddeld een twee jaar kortere levensverwachting dan mensen zonder deze aandoening.
Parkinson en de symptomen
De manier waarop de ziekte zich uit, de klachten en het verloop, is bij elk mens verschillend. Omdat niet iedereen dezelfde klachten vertoont, blijft de ziekte in het begin vaak onopgemerkt. Dit zijn de meest voorkomende symptomen:
- Trillen: Je handen, voeten, armen of benen kunnen onverwacht trillen of beven. Dit noem je een tremor. Ook je tong of kin kan gaan trillen. De tremor verergert door stress, of wanneer je bezig bent met iets waarbij je geconcentreerd bezig bent, en verdwijnt vanzelf. Hierdoor wordt schrijven ook lastiger en verslechtert je handschrift.
- Stijfheid: Armen, schouders, heupen benen en de romp worden stijf en gespannen. Dit wordt “rigiditeit” genoemd. Door de stijfheid ga je een beetje voorover gebogen lopen en maak je kleine stapjes.
- Bewegingsarmoede: Je gaat langzamer bewegen (bradykinesie) en het starten of stoppen van een beweging gaat moeilijker (akinesie). Zo kun je het gevoel hebben dat je voeten aan de grond genageld zijn waardoor je niet kunt beginnen met lopen bijvoorbeeld, maar ook kan het zijn dat je niet kunt stoppen met lopen. Daarnaast kun je op termijn ook bepaalde bewegingen niet meer maken (hypokinesie).
- Evenwichtsstoornissen: Wanneer ze ziekte verder gevorderd is ontstaan evenwichtsstoornissen waardoor de patiënt kan vallen.
Bij vijfenzeventig % van de patiënten beginnen de symptomen aan een kant van het lichaam. Ook kunnen bijkomende klachten zich voordoen als slaapstoornissen, minder goed kunnen ruiken, obstipatie, depressie, stemmingswisselingen, trager denken en een verminderd libido.
De thuiszorg en parkinson
De parkinson behandeling bestaat uit symptoombestrijding. Dit betekent dat de klachten bestreden worden door het inzetten van medicijnen. Hulp bij parkinson is noodzakelijk, wanneer de ziekte vergevorderd is. De thuiszorg verpleegster kan helpen met het toedienen van medicatie, hygiënische zorg verlenen en houdt het ziekteverloop nauwlettend in de gaten. Zij vormt de schakel tussen de patiënt en de behandelend arts. Bij sommige thuiszorg teams zijn zelfs speciale parkinsonverpleegkundigen aanwezig.
Heb je ook hulp nodig van een thuiszorgorganisatie of wil je meer informatie over de hulp die de thuiszorg kan bieden bij parkinson? Ga dan eens in gesprek met een thuiszorgorganisatie uit de buurt die je kunt vinden op deze website.