Veilig medicatie toedienen is een vak apart en laten we liever over aan bekwame zorgverleners. Toch zijn er talloze situaties te bedenken waarbij medicatie toedienen niet door een zorgkundige wordt gedaan. Maar wat zegt de wet en regelgeving eigenlijk over medicatie toedienen? Wie mag er medicatie toedienen en onder welke omstandigheden? We bekijken het in deze blog.
Veilig medicatie toedienen
Het is belangrijk om voorzichtig om te gaan met medicijnen. Een verkeerde toediening kan namelijk schadelijke gevolgen hebben voor de patiënt. Denk aan een te hoge, of te lage, dosering, het toedienen op een verkeerd tijdstip of bijvoorbeeld een fout medicijn toedienen. Een verpleegkundige uit de thuiszorg heeft alles geleerd over het correct toedienen van medicatie. Ontvang je verpleging via de thuiszorg? Dan weet je dus zeker dat het goed zit.
Wie mag nog meer medicatie toedienen?
Medicatie toediening wordt in de praktijk ook uitgevoerd door mensen die hier niet voor zijn geschoold. Denk maar aan de moeder die haar kind glucagen injecteert vanwege een hypo of een kok die zijn leerling brandwondenzalf opsmeert na een verbranding. De wetgeving zegt hier sinds 18 maart 2024 het volgende over:
- De niet-gezondheidszorgbeoefenaar: In het koninklijk besluit over de “Activiteiten van het Dagelijks Leven” (ADL) wordt vermeld dat iedereen eenvoudige verpleegkundige handelingen mag uitvoeren. Hieronder valt bijvoorbeeld hulp bij hygiënische zorgen, stomazorg, temperatuur meten en medicatie toedienen. Iedereen mag niet alleen orale medicatie toedienen, zoals bijvoorbeeld medicijnen toedienen via de slijmvliezen, maar ook percutaan medicatie toedienen, medicijnen toedienen via de huid, oog- en neusdruppel toedienen, vaginale of rectale medicatie toedienen. Denk bijvoorbeeld aan je levenspartner die je helpt, je buren, vrienden of familieleden.
- De bekwame helper: Hetzelfde koninklijk besluit meldt ook dat de groep mensen die geen verpleegkundigen zijn, wel verpleegkundige activiteiten mogen uitvoeren tijdens het uitoefenen van hun beroep. Deze groep noem je de bekwame helpers. Dit beroep speelt zich af buiten een zorginstelling en mag ook een vrijwillige functie betreffen. Denk hierbij aan de docent op school, de gezinshulp of de kinderverzorger op het kinderdagverblijf. De zorg die de bekwame helper overneemt, wordt gedelegeerd door een arts of verpleegkundige, waarbij hij ook instructies ontvangt.
De bekwame helper zal in de praktijk dus meer verpleegkundige taken overnemen zoals medicatie toedienen via een sonde, dit valt dan niet onder de activiteiten van het dagelijks leven. Toestemming van een arts of verpleegkundige blijft altijd verplicht.
Wat betekent dit voor de thuiszorg?
Het koninklijk besluit over de bekwame helper en de ADL, verandert niets aan de werkzaamheden van de verpleegkundigen die in de thuiszorg werken. Het biedt enkel meer ruimte aan patiënten om ook deel te kunnen nemen aan activiteiten buitenshuis, waar dit eerder niet kon. Bijvoorbeeld een kind met diabetes die om de zoveel uur geprikt moet worden, kan nu wel mee op schoolkamp. Onder de voorwaarde dat er een bekwame helper aanwezig is.
Wil je meer informatie over de nieuwe wetgeving en de verpleegkundige taken die wel, of niet, mogen worden gedelegeerd? Neem dan contact op met een thuiszorginstantie in de buurt. Die kun je vinden door je postcode in te toetsen op de startpagina van deze website.